روش های پیشگیری و درمان آنفلوآنزا

آنفلوآنزا از بیماری های شایع فصل سرماست که سلامت افراد را به طور جدی در معرض خطر قرار می دهد. سلامت مجاری تنفسی به دریافت هوای بدون میکروب و آلودگی وابسته است؛ این در حالی است که بیش از ۲۰۰ نوع ویروس شناخته شده وجود دارد که دستگاه تنفسی فوقانی را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث سرماخوردگی می شود عفونت ویروسی بسیار شدید ناشی از تنفس در هوای آلوده و میکروبی باعث ابتلای فرد به بیماری آنفلوآنزا می شود و علایمی نظیر گلودرد، گرفتگی و آب ریزش شدید بینی، سرفه، خستگی مفرط، عطسه، درد استخوانی بروز پیدا می کند. در صورتی که این علایم بیش از یک هفته باقی بماند و به همراه سردرد شدید، ضعف بدنی و از دست دادن اشتها باشد و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد، ابتلا به آنفلوآنزا محرز می شود.

پیشگیری در ۳ مرحله
معمولاً بیماری های ویروسی نظیر آنفلوآنزا در فصول سرد سال شایع می شود که علت آن حضور در اماکن دربسته و تهویه نشدن هوا و همچنین تضعیف سیستم ایمنی بدن در این فصل است. در بیشتر موارد ضعف سیستم ایمنی بدن باعث بروز بیماری می شود و یک ویروس بسیار ضعیف هم می تواند سلامت فرد را تحت تأثیر قرار دهد. زمانی که سوش های جدیدی از ویروس وارد محیط می شود، از آنجا که بدن افراد نسبت به آن مقاوم نشده است، به سرعت به آن مبتلا می شود.

واقعیت این است که در بحث پیشگیری از بیماری نظیر آنفلوآنزا عوامل بسیار زیادی دخیل است. فردی که به تازگی کاهش وزن شدید داشته است، به علت ضعف سیستم ایمنی با ورود به فصل سرما به بیماری مبتلا می شود.

بنابراین بهتر است راه های پیش گیری را در ۳ مرحله بررسی کنیم:

در مرحله اول افزایش مقاومت بدن مطرح است. پرواضح است که اگر سیستم ایمنی بدن فردی ضعیف شده باشد، حتی اگر ویروس خفیف و ضعیفی وارد بدن وی شود فرد به بیماری مبتلا می شود. بنابراین بهتر است در ابتدا سیستم ایمنی فرد تقویت شود تا کمتر به بیماری های ویروسی مبتلا شود. افرادی که کاهش وزن شدیدی داشته اند، افراد بسیار چاق، کودکان، زنان باردار، سالمندان و مبتلایان به بیماری های زمینه ای سیستم ایمنی ضعیفی دارند و باید با اصلاح رژیم غذایی، خود را تقویت کنند.

در این زمینه بسیاری از عوامل ازجمله دریافت کافی کالری، انرژی و چربی های ضروری برای افزایش توانمندی بدن برای مقابله با ویروس های جدید نقش دارد.وی با اشاره به این که آنتی اکسیدان هایی هم وجود دارد که از بدن در مقابل ویروس ها محافظت می کند. ویتامین E و ویتامین C، ویتامین A ، املاحی مانند سلنیوم و روی در تقویت سیستم ایمنی فرد نقش چشمگیری دارد.

در مرحله دوم بحث حضور در اماکن عمومی مطرح است. اگر محیطی که فرد به آن وارد می شود، آلوده باشد، احتمال ابتلا به بیماری افزایش پیدا می کند. بنابراین مرحله دوم پیشگیری، پرهیز از حضور در اماکنی است که احتمال انتقال ویروس آنفلوآنزا در آن زیاد است.

در مرحله سوم نحوه درمان بیماری آنفلوآنزا مطرح است. متأسفانه بسیاری از افراد بلافاصله پس از شروع علایم بیماری، اقدام به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک می کنند غافل از این که آنتی بیوتیک هیچ تأثیری در رفع علایم ندارد.در چنین شرایطی احتمال مقاومت باکتری ها بیشتر می شود و به این ترتیب فرد به آنتی بیوتیک های قوی تری نیاز پیدا می کند. مصرف ناقص و خودسرانه آنتی بیوتیک در بیشتر موارد باعث سخت تر و طولانی تر شدن دوره درمان آنفلوآنزا می شود و مقاومت میکروبی را افزایش می دهد.

توصیه های تغذیه ای پس از ابتلا به آنفلوآنزا
این متخصص درباره نحوه تغذیه مبتلایان به آنفلوآنزا برای بهبود سریع تر بیماری توضیح می دهد: سوخت وساز بدن یک فرد مبتلا به دلیل ورود ویروس به بدن افزایش پیدا می کند بنابراین به مبتلایان توصیه می شود به میزان کافی پروتئین دریافت کنند. به میزان کافی مایعات بنوشند و اگر قبل از بیماری در طول روز ۴ لیوان آب می نوشیدند، باید در هنگام بیماری این مقدار را ۲ برابر کنند.

نوشیدن دم کرده های گیاهی مثل سرخارگل هم بسیار مفید است. زیرا به جبران آب از دست رفته بدن می انجامد و همچنین سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.همچنین درباره مصرف ویتامین C که بسیاری از پزشکان برای مبتلایان به آنفلوآنزا تجویز می کنند، باید گفت مطالعات جدید نشان می دهد که ویتامین C در پیشگیری از سرماخوردگی نقشی ندارد اما فردی که ویتامین C کمی دریافت می کند و سیستم ایمنی بدنش ضعیف است، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارد. مطالعات دیگر نشان می دهد که مصرف بیش از حد مجاز ویتامین C یعنی بیش از یک گرم در روز نقشی در پیشگیری از سرماخوردگی و آنفلوآنزا ندارد.

نکته این جاست که مصرف بیش از حد ویتامین C در افرادی که مستعد به سنگ کلیه هستند، به تشدید سنگ سازی کلیه منجر می شود. معمولاً افرادی که فعالیت بدنی زیادی دارند، ورزشکار هستند، کار فیزیکی انجام می دهند، بیش از افراد عادی به ویتامین C نیاز دارند، بنابراین توصیه می شود این افراد از منابع غنی ویتامین C مثل مرکبات، سبزیجات با برگ تیره، کیوی و درصورت نیاز از مکمل استفاده کنند.
اولویت افراد برای تزریق واکسن
گروه اول بیماران دیالیزی، بیماران پیوندی و مبتلایان به بیماری هایی نظیر تالاسمی و کارمندان بخش های بهداشت و درمان هستند.

گروه دوم شامل افراد مبتلا به آسم و برونشیت مزمن، مبتلایان به سرطان تحت درمان های رادیوتراپی و شیمی درمانی و دیابتی هایی هستند که از انسولین استفاده می کنند.
توصیه می شود این افراد واکسن را از داروخانه های معتبر تهیه و تحت نظر پزشک استفاده کنند.

گروه سوم افراد بالای ۶۵ سال هستند. به این گروه نیز توصیه می شود در اولین فرصت خود را در برابر بیماری آنفلوآنزا واکسینه کنند. واکسن های موجود افراد را علیه بیماری آنفلوآنزای جدید هم ایمن می کنند؛ اما این ایمنی صددرصد نیست یعنی با وجود استفاده از واکسن، احتمال ابتلا به بیماری آنفلوآنزا وجود دارد ولی شدت و عوارض بیماری کمتر است.
حساسیت نسبت به واکسن آنفلوآنزا
واکسن آنفلوآنزا فقط برای افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند، ممنوع است، اگر فردی با خوردن تخم مرغ آب پز دچار حساسیت و کهیر و خارش شود ممکن است تزریق واکسن آنفلوآنزا برای وی خطرناک باشد. هم چنین افرادی که پس از تزریق واکسن دچار حساسیت شده اند نباید دوباره از واکسن آنفلوآنزا استفاده کنند.
سرماخوردگی از تلفن و صفحه کلید رایانه هم منتقل می شود
بعد از واکسیناسیون، یک توصیه ویژه وجود دارد؛ از ارتباط با افراد مبتلا به آنفلوآنزا و سرماخورده خودداری کنید. دلیل آن هم این است که هر چیزی که فرد مبتلا به آن سر و کار دارد، آلوده است. ضمن این که بیماری آنفلوآنزا از یک روز قبل از شروع علائم و تا ۷ روز بعد از شروع علائم قابل سرایت است.

اشیایی مانند تلفن، صفحه کلید رایانه و دستگیره درها هم ممکن است انتقال دهنده ویروس آنفلوآنزا باشد.همچنین باید برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آنفلوآنزا از افراد مبتلا به این بیماری باید حداقل یک متر فاصله گرفت و از دست دادن، بوسیدن و در آغوش گرفتن خودداری کرد.