دهان و دندانها: ممکن است معنی نیاز به مواد خوراکی را نمایان سازد و هم به معنی پرخاشگری باشد. لب ها که بسته باشند، نشان دهنده تنش و فشار است و چانه، نماد قدرت مردانگی است.
چشم ها: دنیای درون نقاش و اجتماعی بودن او را نشان میدهند. کودکان خردسال چشم ها را با حالتهای درنده و وحشی میکشند.
دست ها و بازوها: که در دوران اولیه زندگی کودک برای شناخت محیط اطراف زیاد به کار میرود، در مرحله بعدی به عنوان پیشرفت «من» و سازگاری اجتماعی به کار میآید. کودکان ضعیف و درونگرا اغلب برای آدمک پا نمیگذارند و یا او را به حالت نشسته نقاشی میکنند.
بالا تنه: اگر باریک و لاغر کشیده شود مشخص کننده این است که کودک از اندام خود ناراضی است و یا از چاق شدن و بزرگ شدن میترسد، در مواردی دیگر، بالاتنه لاغر ممکن است نشان دهنده ضعف جسمانی واقعی باشد.
سایه زدن: در بعضی قسمتهای بدن همیشه نشانه آن است که مسائل و مشکلاتی در قسمتهای سایه زده وجود دارد.
اگر کودک از نقص جسمی رنج ببرد، عضوی که دارای نقیصه است همیشه به طور واضح مشخص میشود. مثلاً کودک ناشنوا، همیشه گوش را به طور واضح و درست و با دقت ترسیم میکند.
با ظاهر شدن سن بلوغ نقاشی پیکر آدمک ها کمکم فرق میکند و نقاشیهای نوجوانان در اندازههای جدید (کوچک تر شدن نسبی سر و رشد شانهها) و نیز با سلیقهتر شدن جزئیات لباس پیکر آدمکها نمایان میشود.
برای بررسی و قضاوت درباره نقاشیهای آدمکها ـ مانند هر موضوع دیگر ـ همیشه باید وابستگی فرهنگی کودک را مشخص کرد. زیرا ممکن است امری که در یک محیط فرهنگی، کاملاً عادی است و در محیطی دیگر نشانهای از یک مشکل باشد.
نشان دادن حرکت در نقاشی معرف هوش کودک است، ولی نقاشیهایی که در آن پیکر انسان نمایانده میشود، دارای معنی عاطفی نیز هست و امنیت و سازگاری اجتماعی کودکان را نشان میدهد. پیکرهای صاف و خشک معمولاً توسط کوچک ترها یا بچههای خجالتی و پرخاشگر که برای ارتباط با دیگران با مشکل روبرو میشوند، کشیده میشود. بچههای محزون، وضعیت آدمکها را کاملاً دقیق میکشند و تناسب اندامهای مختلف را کاملاً رعایت میکنند. کودکانی که دارای تخیلات پرحاصلی هستند و توجه زیادی به بدن خود دارند، اندامهای مختلف آدمک را به حالتی زنده و شاد ترسیم میکنند.
در نقاشیهایی که فرد مورد نظر در حال انجام کاری است، اغلب قسمتی از بدن که آن کار را انجام میدهد، بیشتر مورد توجه کودک واقع میشود و دیگر قسمتها کم اهمیت نشان داده میشود. یک نوع نقاشی از پیکر آدم، کشیدن تصویر خود است و این نوع با نقاشیهایی که از دیگران کشیده میشود، همسان است، ولی فرقش این است که در نوع اول کودک کاملاً به این موضوع آگاه است که در حال کشیدن تصویر خویش است. این آگاهی ممکن است نیروی مکانیسم دفاع از خود را تقویت کند و نقاش تصویری از خود ارائه دهد که کمال مطلوب او باشد و نه تصویر حقیقی او.
کشیدن شکل پادشاه به عنوان «پدر مطلوب»، ملکه به عنوان «مادر مطلوب»، جادوگر «مادربد»، شاهزاده «خودش» و شخصیتهای دیگری مثل فضانورد و کارآگاه و دزد و … بهترین وسیله برای شناخت نمادها برای کودک این است که از او بخواهیم خواب و رؤیایی را به صورت نقاشی بکشد و سپس آنرا توضیح دهدنقاشی گروهی از بچههای هم سن و سال
یکی از انواع نقاشیهای آدمک جهت بررسی شخصیت و سازگاری کودک تصویری است که کودک از خود و کودکان هم سن و سال خود باهم میکشد. بیشتر اوقات، گروه بچهها در حال بازی کردن نشان داده میشوند. زمانی که کودک این نوع نقاشی را میکشد خواهی نخواهی موقعیت واقعی خود و نیز ارتباط خود با دیگران را در گروه مشخص میکند. اگر کودک در میان گروه و یا در کنار دایره کشیده شده باشد، معانی مختلفی پیدا میکند. ناسازگارها اغلب در محدوده خارجی گروه و یا به طور تنها کشیده میشوند. برای تشویق کودکان به این نوع نقاشی میتوان به آنها گفت به همبازیهایی که دوست داری با آنها بازی کنی فکر کن و شکل همه را در حال بازی کردن بکش.
نقاشی خواب و رؤیا
کودکی که شخصی را در حال انجام کاری و یا در محیط خاصی رسم میکند، در واقع به نوعی تمایلات خود را ارضاء میکند و یا موقعیتهایی را که باعث هراس او شده، به صورت نقاشی بیرون میریزد. کودک خودش نمیداند که تمایلات و ترس هایش را بدین وسیله بیرون میریزد، ولی او درست مانند مواقعی که بازی میکند، با تصور موقعیتهای تعارضی خود، در واقع مشکل خود را از فشار درونی و عاطفی آزاد میکند. کودک در نقاشیهایش به طور دلخواه و اختیاری با روشی خاص و شگفتانگیز چیزهایی را در نقاشیهای خود نشان میدهد که دوست دارد یا مورد علاقه اوست و یا از آن میترسد، ولی غالباً وقتی دلهره او زیاد باشد یا هنگامی که احساس گناه کند از شخصیتهای حکایتها و قصههایی که میشناسد استفاده میکند ـ مثلاً کشیدن شکل پادشاه به عنوان «پدر مطلوب»، ملکه به عنوان «مادر مطلوب»، جادوگر «مادربد»، شاهزاده «خودش» و شخصیتهای دیگری مثل فضانورد و کارآگاه و دزد و … بهترین وسیله برای شناخت نمادها برای کودک این است که از او بخواهیم خواب و رؤیایی را به صورت نقاشی بکشد سپس آن را توضیح دهد. این کار را کودک به راحتی انجام میدهد، زیرا مسأله مربوط به خواب و رؤیاست و کودک خود را مسئول نمیداند. نقاشی خواب و رؤیا ممکن است ترس ها و تمایلات کودک را ظاهر سازد. مثلاً تمایل به قدرت که سرچشمه آن در احساسات خود کوچکبینی کودک نسبت به بزرگترهاست، با خواب و رؤیا به راحتی بیان میشود.
منبع:
بسیار عالی بود لطفا منبع ذکر شود با تشکر