مقالات علمیمنابع طبیعی

نقش منابع طبیعی ( جنگل ها و مراتع )در توسعه اقتصادی

منابع طبیعی یعنی کلیه منابع خدادادی و خودساخته ای که دست بشر در تولید اولیه آن نقش و سهم قابل ملاحظه ای نداشته و هرگاه به علت توسعه تکنولوژی نوین ، بشر قادر به اعمال تأثیری در این منابع شده، این تأثیر درمجموع جنبه حفاظت و بهره برداری اصولی ازآن منابع را در برداشته است . این ثروت ها و نعمت های خدادادی منابع پربرکتی هستند که سالیان مدیدی موجب تأمین زندگی بخش عمده ای از اهالی کره زمین را فراهم نموده است . زمین ، آب و خاک به عنوان مهم ترین وپرارزش ترین منابع در مبحث کشاورزی وصنعت مورد توجه قرار می گیرند.

جنگل ها و مراتع
بطور قطع و یقین جنگل و مرتع یکی ا ز بزرگ ترین مواهب طبیعی و خدادادی است که از ابتدای خلقت بشر تاکنون برای تأمین رفاه و آسایش انسان و برطرف ساختن انواع حوائج و نیازمندی های او مورد استفاده قرار می گیرد . اگرچه بیان سوابق تاریخی آن و ذکر فوائدی که تاکنون نصیب بشر شده است نیاز به بررسی همه جانبه دارد که باید بموقع به آن پرداخته شود، ولی ذکراین نکته کاملاً ضروری است که پس از جنگ دوم جهانی و برخلاف گذشته که بشر به علت طولانی بودن نسبی دوره از دست رفتن سطح وسیعی از جنگل ها و مراتع توانسته بود تغییرات پیش آمده در شرایط زیست محیطی را به خوبی تحمل نموده ، عملاً خود را با کلیه شرایط پیش آمده وفق دهد ولی به دلایل گوناگون؛ من جمله نابودی بیش از حد جنگل ها و مراتع و توسعه روزافزون کویرها ، آلودگی های آب ، خاک وهوا ، گسترش بی رویه شهرها ، پیشرفت صنایع و اثرات سوء و مخرب آن ها بر محیط زیست ،این بار بشر نتوانسته در این مدت کوتاه خود را با اثرات منفی و زیانبار نابودی جنگل ها و دگرگونی های پیش آمده هماهنگ سازد. لذا امروزه درارگانیسم انسانی اختلالاتی وسیع بروز نموده که تا حدی قشر عظیمی از مردم نیز کم و بیش با آن آشنا می باشند که نتیجه آن در کشورهای پیشرفته و صنعتی جهان برنامه ریزی های اصولی را برای حفظ و حراست و توسعه و گسترش جنگل ها سبب گردیده است. به نظر می رسد با توجه به ویژگی های خاص کشورمان و این که متأسفانه سطح وسیعی از جنگل های کشور طی سالیان متمادی از بین رفته است باید برنامه ریزی های اصولی و زیربنایی برای بهره برداری علمی و صحیح از جنگل های موجود که طبعاً انجام آن هیچگونه مغایرتی با دوام و بقای جنگل ها نداشته، بلکه برعکس موجب غنا و تعالی و تکامل آن نیز می شود ، معمول گردد. خصوصاً با عنایت به این که به علت سرشت کار جنگل که واحد زمان دراقتصاد آن بسیار طولانی است و سال ها طول می کشد تا درخت به مرحله بهره برداری برسد، طراح جنگلداری همواره باید به این مدت طولانی اندیشیده و هزینه های سنگین اجرایی طرح های مربوط و نیاز تکنولوژیکی جامعه به چوب و فرآورده های چوبی را برای سال های بسیار دور مورد توجه و مدنظر خود قراردهد و اهمیت حیاتی و زیربنایی که جنگل و منابع طبیعی در سرنوشت هر کشوری دارد، فوائد و مصارف عدیده آن در ابعاد و زمینه های مختلف من جمله نقش زیربنایی آن در بخش کشاورزی ، جلوگیری از سر و صدا و مبارزه با آلودگی های آب و خاک و هوا ، جلوگیری ازفرسایش و پرشدن پیش رس سدها ، نظم مکانی، افزایش آب های زیرزمینی ، اشتغال زایی و تولیدکار و نقش حیاتی که در توسعه اقتصادی ملی کشور دارد و عملاً بدون لطمه زدن به اساس اقتصاد کشور عمل می نماید که کمترین آن ا رزش زیبایی از نظر تفرج و توریسم و تأمین سوخت می باشد و مهم ترین اهمیت آن در برنامه توسعه اقتصادی کشور، قابل تجدید حیات بودن آن ا ست و فرآورده های آن در اکثر صنایع کاربرد لازم را داشته و تولیدات آن نیز موردنیاز روزافزون جوامع بشری می باشد و صنایع آن اهمیت زیادی در بخش های مختلف کشاورزی، صنعت و در کلیه مراحل توسعه کشور را دارد . در نتیجه لزوم توجه هرچه بیشتر به آن کاملاً مشهود ومحسوس می باشد لذا می بایست در مورد تهیه و تدوین برنامه های مربوط به بخش های مختلف جنگل ، مرتع و آبخیزداری و تحقیقات منابع طبیعی هوشیارانه و آگاهانه قدم برداشت و اقدام نمود. قائل شدن نقش هدایت ،حمایت و نظارت برای سازمان های دولتی در کلیه امورمنابع طبیعی و واگذاری کارهای اجرایی وطرح های بهره برداری آن به بخش خصوصی و تعاونی از اموری است که با اجرای به موقع برنامه های تنظیمی منابع طبیعی بخوبی حفظ وبه نحو شایسته و مطلوبی توسعه یافته تا اثرات مطلوب خود را بر توسعه بخش کشاورزی به عنوان محور توسعه اقتصادی کشور بگذارد .

مأخذ مطالب : ماهنامه داخلی سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان سال هفتم شماره صدو یک

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا