به منظور تأمین وارتقاء سطح ایمنی وحفاظت نیروی کار و همچنین صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور و در راستای پیشرفت تکنولوژی و ایمن سازی محیط کارگا ه ها و به منظور پیشگیری از حوادث منجر به صدمات جانی و خسارات مالی، مقرراتی تدوین گردیده است.
به همین منظور وسیله هایی معرفی شده است که برای حذف تماس مستقیم با عوامل زیان آور محیط کار و تقلیل اثرات مخاطره آمیز در محل کار توسط فرد استفاده می شود.
درمقاله قبلی تعدادی از این وسیله ها معرفی شدند و در این مقاله به معرفی برخی دیگر می پردازیم.
حفاظ گوش ها
- هرگاه در محیط کار صداها شدید و مداوم باشد اشخاصی که در آن محیط کار می‌کنند بایستی از وسایل حفاظتی پرده گوش استفاده نمایند.
حفاظ پرده گوش باید دارای شرایط ذیل باشد:
الف – همهروزه تمیز شود مگر انواعی که پس از یک مرتبه استعمال باید دورانداخته شود.
ب – قبل از آن که شخص دیگری از آن استفاده نماید، ضدعفونی گردد.
- وسیله حفاظتی جهت گوش ها در مقابل جرقه، ذرات فلزات و سایر اجسام خارجی باید از نوع توری زنگ نزن، محکم و سبک با دوره چرمی باشد که از پشت سر توسط فنر تسمه‌ای قابل تنظیم، روی گوش ها مستقر گردد.
- در مواقعی که دستگاه حفاظ گوش مورد استفاده قرار نمی‌گیرد باید در جلد مخصوصی نگهداری شود تا در اثر تماس با روغن و چربی و سایر مواد خراب نشود.
کمربندهای اطمینان
- کمربندهای اطمینان و تسمه‌هایی که روی شانه و سایر تسمه‌های مربوط به آن باید از چرم محکم (خرم) یا برزنتی و یا کنفی یا سایر موارد مخصوص و مناسب ساخته شوند.
- حداقلپهنای کمربند اطمینان12سانتی متر و حداقل ضخامت آن شش میلی متر بوده و استقامت آن درمقابل نیروی کشش برای پارهشدن نبایستی کمتر از1150کیلوگرم باشد.
- طناب‌های مهار باید از کنف بسیار مرغوب و یا از جنس مشابه آن ساخته شود و استقامت آن ها در مقابل نیروی کششی برای پاره شدن کمتر از1150 کیلوگرم نباشد.
- کمربندهای اطمینان و همچنین کلیه قطعات و ضمائم آن باید دقیقاً و مرتباً مورد بازدید قرار گرفته و قطعات فرسوده و یا خراب آن ها تعویض گردد.
- کمربندهای چرمی باید دقیقاً بازرسی شوند تا اطمینان حاصل گردد که از طرف داخل ترک خوردگی و یا بریدگی نداشته باشند.
- پرچ های روی کمربند باید هر یک جداگانه دقیقاً مورد بازدید قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که عاری از هرگونه عیب و نقص می‌باشند.
- کلیه قطعات و ضمائم گیره‌های کمربند اطمینان باید دارای مقاومتی برابر مقاومت خود کمربند که قبلاًذکر گردیده است، باشند.
وسایل حفاظتی دست ها و بازوها
- دستکش ها باید طوری انتخاب شوند که با خطرات احتمالی ناشی از کار متناسب بوده و هیچگونه ناراحتی برای حرکت انگشتان ایجاد ننماید.
- کارگرانی که با انواع مختلف ماشین‌های مته، ماشین‌های کله زنی و سایر ماشین‌ها کار می‌کنند که قطعات متحرک آن ها احتمال گرفتن دست یا دستکش را دارند نبایستی از دستکش استفاده نمایند.
- کارگرانی که اشیاء لب تیز و برنده و یا اجسام خاردار یا عاج داری حمل می‌نمایند باید از دستکش هایی استفاده نمایند که مقاومت کافی داشته و در صورت لزوم مسلح به سیم‌های فلزی باشند.
- کارگرانی که گوشت را قطعه قطعه می‌کنند یا استخوان گوشت یا ماهی را در می‌آورند، باید از دستکش هایی استفاده کنند که از زره فولادی ساخته شده باشد.
- دستکش های کارگرانیکه فلزات داغ حملمیکنند باید از پنبهنسوز یا جنس مخصوص مشابه دیگری که درمقابل گرما مقاومت داشته و عایق حرارت باشند، ساخته شوند.
- کارگرانی که با برق سر و کار دارند باید از دستکش های لاستیکی یا جنس مخصوص مشابه دیگری که عایق الکتریسیته بوده و مقاومت الکتریکی آن متناسب با ولتاژ مربوطه بنا به تشخیص وزارت کار باشد، استفاده نمایند.
- کارگرانی که با مواد خورنده از قبیل اسیدها و قلیاها سر و کار دارند، باید از دستکش‌های ساخته شده از لاستیک طبیعی یا مصنوعی یا پلاستیکی نازک و نرم استفاده نمایند. درجه مقاومت این نوع دستکش ها در مقابل این مواد بنا به تشخیص وزارت کار خواهند بود.
- دستکش های کارگرانی که با مواد سمی تحریک کننده و یا عفونی کار می‌کنند باید:
الف – آنقدر بلند باشند که بازوها را کاملاً بپوشانند.
ب- کلیه قسمت‌های دستکش ها بایددارای مقاومت کافی درمقابل مواد مذکور در بالا باشند.
ج – کوچک‌ترین سوراخ یا پار‌گی نداشته باشد.
د – هرگاه این دستکش ها در موقع کار پاره شوند، باید فوراً تعویض گردند.
- دستکش های سربی به منظور حفاظت در مقابل اشعه مجهول، باید دست ها را کاملاً محفوظ داشته و حداقل تا نصف بازوها را پوشانده و قدرت حفاظتی این قبیل دستکش ها برابر با قدرت حفاظتی ورق سربی ضخامت55/0 میلی متر باشد.
- با در نظر گرفتن وزن سنگین سرب دستکش های سربی باید طوری انتخاب شوند که سبک و نرم بوده و کاملاً حفاظت دستها را تأمین نمایند.
حفاظت پاها (گتر – کفش – چکمه)
گترها
– گترهای حفاظتی باید به طریقی ساخته شده باشند که در مواقع ضروری بتوان فوراً آن ها را از پا درآورد.
– کارگرانی که از درخت ها، تیرها و ستون‌ها بالا می‌روند، باید از گترهای مخصوص این قبیل‌کارها که نوع آن ها از طرف وزارت‌کار تعیین و تشخیص داده شده باشد، استفاده نمایند.
– گترهای کارگرانی که با مواد مذاب کار می‌کنند، باید از پنبه کوهی یا سایر مواد مخصوص که در مقابل حرارت مقاومت دارند، ساخته شوند. این گترها می‌بایستی تا زانو را پوشانیده و کاملاً به پاها بچسبد تا مانع دخول مواد مذاب گردند.
– کارگرانی که در معرض ترشحات جزیی یا جرقه‌های قوی قرار می‌گیرند. یا با اشیاء برنده و زبر کار می‌کنند باید از گترهایی استفاده نمایند که از چرم دباغی شده یا جنس مقاوم دیگری ساخته شده باشد.
– کارگرانی که با تبر یا پتک یا ابزار مشابهی اشیایی را خرد می‌نمایند، باید از ساق بند یا مچ پیچ‌هایی که مقاومت کافی داشته باشند، استفاده نمایند.
کفش‌ها و چکمه‌ها
– کارگرانی کارشان روی هم گذاشتن قطعات چدنی و یا قطعات بزرگ چوبی و یا جابجا کردن بارهای فلزی سنگین و یا کارهای مشابه می‌باشد، برای حفاظت انگشتان پاها باید نوک کفش‌های آن ها مجهز به غلاف باشد و یا از چکمه حفاظتی و یا کفش حفاظتی استفاده نمایند.
– کارگرانی که با مواد خورنده از قبیل اسیدها و مواد قلیایی کار می‌کنند، باید از کفش‌هایی استفاده نمایند که از لاستیک و یا از چرمی که به منظور این قبیل کارها عمل آمده و یا از چوب و یا از سایر مواد مخصوصی که در مقابل مواد خورنده فوق مقاوم هستند، ساخته شده باشند.
– کفش‌های کارگرانی که با فلزات و یا مواد داغ یا خورنده کار می‌کنند باید:
الف – کاملاً به پا و قوزک پا چسبیده باشند بطریقی که مواد مذکور، به داخل کفش نفوذ ننماید.
ب – این قبیل کفش‌ها باید فاقد سوراخ‌های بند کفش باشند تا مواد مذکور به داخل کفش نفوذ ننماید.
– چکمه‌های حفاظتی به منظور حفاظت انگشتان یا باید دارای نوک فولادی یا فلزی دیگر باشد که مقاومت آن از طرف وزارت کار تشخیص داده شده باشد.
– کفش‌های کارگرانی که با برق کار می‌کنند، نباید فلز در آن بکار رفته باشد.
– در کارگاه‌هایی که ایجاد جرقه بروز خطری را محتمل باشد، کفش‌های کارگران باید فاقد هر نوع میخ فلزی باشد.
حفاظت جهاز تنفسی
- هرگونه وسایل حفاظت جهاز تنفسی باید از نوع و مدل مخصوص و مناسب شرایط مورد استفاده بوده و استفاده از آن در شرایط مزبور قبلاً به تصویب وزارت کار رسیده باشد.
- انتخاب وسایل حفاظتی جهاز تنفسی باید با توجه به نکات زیر بعمل آید:
الف – خواص شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی موادی که باید با آن ها کار شود.
ب – نوع کار، محل کار و فضای محدود محل کار.
ج – سهولت نگاهداشتن وسایل مربوطه و ارزانی هزینه تعمیرات اتفاقی آن ها.
- وسایل حفاظتی جهاز تنفسی بایستی متناسب با فرم های مختلف صورت ها بوده و بطوری مستقر شود که درز و منفذی نداشته باشد.
- برای حفاظت در مقابل بخارهای خورنده و حلال، گازهای مضره و هوای کم اکسیژن استعمال دستگاه‌های تنفسی فیلتردار که عمل آن ها مکانیکی است، به کلی ممنوع است.
- به مجرد احساس ناراحتی در عمل تنفس فیلتر را بایستی تعویض نمود.
- استفاده از دستگاه‌های تنفسی با مواد شیمیایی مجهز به قاب یا محفظه فیلتردار در محوطه‌های کوچک یا در اماکنی که تهویه آن ها ناقص انجام می‌شود یا در فضایی که میزان اکسیژن آن کم است، ممنوع می‌باشد.
- قاب ها یا محفظه‌های فیلتردار فوق الذکر باید با مشخصات و اندازه‌های تعیین شده از طرف وزارت کار تطبیق می‌نماید.
- قاب‌ها یا محفظه‌های مزبور باید پس از هر دفعه استفاده تعویض شوند و چنانچه مورد استفاده نیز قرار نگرفته باشند، بایستی پس از انقضای مدتی که برای استفاده از طرف کارخانه سازنده تعیین گردیده است، تعویض گردند.
- محفظه‌های فیلتردار باید بهمجرد مشاهده علایمخروج موادشیمیایی تعویضگردند.
- تسمه‌ها و بندهایی که به‌وسیله آن ها دستگاه‌های فوق به بدن متصل می‌شوند، نبایستی آزادی حرکت شخص استفاده کننده را سلب نموده و مزاحمتی برای او ایجاد کند.
- دستگاه‌های تنفسی با هوای تازه و ماسک‌های مجهز به لوله‌های قابل انعطاف باید:
الف – در نقاط یا محل‌های خطرناک با اطمینان کامل به این که دستگاه به خوبی عمل رساندن هوا را انجام می‌دهند، مورد استفاده قرار گیرند
ب – در مورد کارهایی که فوریت نداشته و بایستی در هوای آلوده به دود یا گازهای مضره انجام شود و استفاده از دستگاه‌های تنفسی با مواد شیمیایی و مجهز به محفظه فیلتردار مقدور نباشد، مورد استفاده قرار گیرد.
- فشار هوا برای ورود به ماسک‌ها و دستگاه‌های تنفسی فوق نبایستی بیش از75/1 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد.
- هرگاه هوای فشرده شده برای ورود به ماسک یا دستگاه تنفسی دارای فشاری بیش از فشار مذکور باشد، باید:
الف – دستگاه رساندن هوا مجهز به شیر مخصوص تقلیل فشار هوا بوده این شیر در محلی که لوله قابل انعطاف به دستگاه رساندن هوای فشرده وصل می‌شود، سوار گردد.
ب – برای احتیاط و اطمینان بیشتر و به منظور جلوگیری از نامنظم کار کردن شیر تقلیل دهنده فشار لازم است که دریچه اطمینانی که با فشاری قدری زیادتر از فشار شیر تقلیل دهنده تنظیم شده باشد، بر روی دستگاه نصب گردد.
- از ماسک‌ها و دستگاه‌های تنفسی درصورتی می‌توان باهوای فشرده استفاده نمودکه:
الف-هوای مزبور قبلاً توسط صافیهاییکه درمجاری آن قرارداده‌اند، تمیز و خشک‌شده باشند.
ب – ورود هوای فشرده شده به ماسک‌ها و دستگاه‌های تنفسی مورد بحث بهتر است وسیله دستگاه وانتیلاتور انجام گیرد – استفاده از کمپرسور با فشار زیاد در این مورد حتی المقدور توصیه نمی‌شود.
- نگهداری کمپرسور یا وانتیلاتور بایستی مرتباً و به دقت صورت گیرد و نصب دهانه لوله مکنده هوا در محلی باشد که هوای تمیز و پاک برای دستگاه تأمین گردد.
- فاصله نقطه اتصال دستگاه‌های تنفسی که با هوای فشرده کار می‌کنند تا محل اصلی دهنده هوا نبایستی زیادتر از45 متر باشد.
- قطر داخلی لوله‌های خرطومی (یا قابل انعطاف) ماسک‌ها نبایستی از5/2 سانتی متر کمتر باشد و جنس لوله باید طوری باشد که پاره نشده و در اثر پیچ خوردن و یا تا شدن راه عبور هوا را مسدود ننماید.
- فاصله ماسک‌هایی که مجهز به لوله‌های قابل انعطاف یا خرطومی هستند تا محل اتصال به لوله اصلی نبایستی بیش از5/7 متر باشد.
- تسمه‌ها و وسایلی که برای نصب دستگاه‌های تنفسی به بدن تعبیه شده‌اند، بایستی دارای مقاومت حداقل115 کیلوگرم در مقابل کشش باشد.
- در موارد زیر دستگاه‌های اکسیژن دهنده که نوع آن ها به تصویب وزارت کار رسیده است، باید مورد استفاده قرار گیرند:
الف – کارگرانی که با آتش مبارزه می‌نمایند یا عمل نجات را انجام می‌دهند و یا در هوای غیرقابل تنفس ناشی از تراکم گازها یا نقصان اکسیژن انجام وظیفه می‌کنند.
ب – کارگرانی که محل کار آن ها بیش از 45 متر از نزدیک‌ترین منبع هوای سالم و کافی فاصله داشته و باید مجاری دستگاه‌های تنفسی آن ها مورد حفاظت قرار گیرند و استفاده از دستگاه‌های تنفسی فیلتردار برای آن ها مجاز تشخیص داده نشود.
- اشخاصی که از دستگاه‌های اکسیژن استفاده می‌نمایند باید قبلاً در مورد طرز استعمال این دستگاه‌ها آموزش دیده باشند.
- حداکثر فشار در بالن‌های محتوی اکسیژن150 اتمسفر می‌باشد و بالن‌ها باید مجهز به فشارسنجی برای کنترل فشار اکسیژن باشند.
- در دستگاه‌های اکسیژن دهنده شیر تقلیل فشار باید طوری تنظیم شود تا حداقل در هر دقیقه2 لیتر ( گالن) اکسیژن از آن خارج شود
بازرسی، نگهداری و استفاده از دستگاه‌های حفاظت تنفسی
- کلیه قسمت‌های حساس و قطعاتی که بیشتر در معرض خرابی و فرسودگی قرار می‌گیرند و همچنین وسایل انتقال هوای تازه یا اکسیژن باید در فواصلی که از یک ماه تجاوز نکند، توسط شخص صلاحیت دار دقیقاً بازرسی شوند.
– در فواصلی که از یک ماه تجاوز نکند می‌بایستی دریچه‌های اطمینان خودکار تنظیم فشار در دستگاه‌های اکسیژن دهنده مورد بررسی و کنترل قرار گیرند.
– برای اطمینان از کار صحیح وسایل کنترل دستگاه‌های اکسیژن دهنده باید لااقل هر شش ماه یک بار وسایل کنترل مزبور بازرسی دقیق قرار گیرند.
– اکسیژنی که از دستگاه اکسیژن دهنده خارج می‌شود باید عاری از هرگونه مواد مضره باشد.
– اشخاصی که از دستگاه‌های اکسیژن دهنده استفاده می‌نمایند، باید قبلاً تعلیمات مخصوص را بشرح زیر فرا گرفته باشند:
الف – طرز قرار دادن سریع و صحیح ماسک یا دهان بند روی صورت.
ب – طریقه استفاده صحیح دستگاه در موارد ضروری و فوری.
– کارگران موظفند هرگونه نقص یا عیبی که در دستگاه‌های تنفسی مشاهده می‌نمایند، فوراً به مأمور فنی مربوطه اطلاع دهند.
– دستگاه‌های تنفسی باید:
الف – تحت نظارت مستقیم متخصص ذی صلاحیتی که مسئول مراقبت در سالم بودن آن ها است نگهداری شود.
ب – در محلی تمیز، خشک و خنک بطور مرتب قرار داده شوند و در عین حال دسترسی به آن ها آسان باشد.
– دستگاه‌های تنفسی مجهز به محفظه و قاب فیلتردار باید همیشه تمیز بوده و قسمت ماسک یا دهان بند آن پس از هر مرتبه استفاده ضدعفونی گردد.
– ماسک‌ها و لوله‌های قابل انعطاف مجرای هوا باید با صابون شسته‌شده، سپس با آبتمیز، مواد صابونی آنگرفتهشود و قبل ازآن که در محل خود قرارداده شوند، خشکگردند.
– دستگاه تنفسی که مورد استفاده قرارگرفته است، درصورتی شخص دیگری می‌تواند از آن استفاده نماید که قبلاً با آب نیم گرم و صابون شسته‌شده و کاملاً ضدعفونی گردد.
– کلیه وسایل حفاظتی برحسب نوع کار کارگران باید از طرف کارفرما تهیه و مجاناً در اختیار کارگران مربوطه قرار داده شود.
منبع مطالب:
http://imenirangroup.com
